Ernstige gewelds- en zedenzaken

In strafrechtelijke procedures is plaats ingeruimd voor slachtoffers. Die plaats is in de loop der jaren versterkt en uitgebreid.

Een slachtoffer wordt niet zelden overvallen door het slachtofferschap. Na een aangifte bevindt het slachtoffer zich in een rollercoaster, een juridische draaimolen waarin het lastig is zich een weg te vinden. Daarom is het goed bijstand te krijgen van een gespecialiseerd advocaat, die het voortouw neemt. Want ook slachtoffers worden geconfronteerd met tal van (juridische) vraagstukken, zoals: Wanneer ben je een slachtoffer? Mag het slachtoffer iets zeggen in de rechtszaal? Hoe krijgt het slachtoffer zijn schade vergoed?

In het onderstaande wordt op deze vragen dieper ingegaan. Bent u slachtoffer en wenst u liever een persoonlijk contact, dan sta ik u uiteraard graag te woord.

Wie is slachtoffer?

Slachtoffer is degene die als rechtstreeks gevolg van een strafbaar feit vermogensschade of ander nadeel heeft ondervonden. Dit kunnen dus ook rechtspersonen zijn, denk bijvoorbeeld aan bedrijven waar is ingebroken of vernielingen zijn gepleegd.

Daarnaast worden ook familieleden van een persoon wiens overlijden rechtstreeks veroorzaakt is door een strafbaar feit aangemerkt als slachtoffer.

Welke rechten heeft het slachtoffer?

Aan slachtoffers van misdrijven is een palet aan rechten toegekend. De belangrijkste rechten staan hieronder beschreven.

Slachtoffers van misdrijven hebben recht op een correcte bejegening
Slachtoffers dienen informatie verstrekt te krijgen zodat zij in staat worden gesteld toegang te krijgen tot de rechten die hen toekomen. Is het slachtoffer een kind, dan dienen de wettelijke vertegenwoordigers geïnformeerd te worden over alle rechten en maatregelen die specifiek verband houden met het kind.
De officier van dient er zorg voor te dragen het slachtoffer onverwijld in kennis wordt gesteld van zijn recht om voldoende informatie te ontvangen over de aanvang en voortgang van de zaak, naar aanleiding van een tegen het slachtoffer begaan strafbaar feit. Mocht de officier besluiten de zaak te seponeren, dan kan de advocaat van het slachtoffer daarover klagen bij het gerechtshof, middels een zogenoemde art. 12-procedure.
Een slachtoffer heeft recht op de stukken uit het strafdossier die voor hem/haar van belang zijn. Dit zijn in beginsel in ieder geval alle stukken die betrekking hebben op het misdrijf dat jegens het slachtoffer is begaan.
Het slachtoffer heeft voorts recht op bijstand van een advocaat.
Het slachtoffer van een misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving meer dan acht jaar gevangenisstraf is gesteld dan wel in de wet bepaalde misdrijven heeft spreekrecht. De spreekgerechtigde mag bijvoorbeeld vertellen welke gevolgen het strafbare feit voor hem heeft gehad, maar mag zich ook uitlaten over de strafmaat.
Het slachtoffer dat rechtstreekse schade heeft geleden heeft het recht om een vordering tot schadevergoeding in te dienen.

U wilt uw schade verhalen op de dader?

Als u slachtoffer bent van een strafbaar feit, en u wenst uw schade te verhalen op de dader, dan ontvangt u van het openbaar ministerie een zogenoemd voegingsformulier. Vaak staat bij de brief vermeld dat u het formulier binnen twee weken ingevuld retour moet sturen. Het is in zo een geval belangrijk contact op te nemen met een slachtofferadvocaat. Deze neemt met u door welke posten wel of niet voor vergoeding in aanmerking komen en op welke wijze de schade kan worden onderbouwd. Van sommige posten is het evident hoe hoog de schade is, maar dat wordt ingewikkelder als bijvoorbeeld immateriële schade (denk aan pijn/letsel) moet worden geclaimd. Het is de taak van uw advocaat u hierbij te helpen.

De vordering tot schadevergoeding is slechts dan ontvankelijk wanneer aan de verdachte een straf of maatregel wordt opgelegd en rechtstreekse schade is toegebracht

Wat doet een advocaat nog meer voor het slachtoffer?

Voor een slachtoffer is het vaak fijn een advocaat in te schakelen. Alle contacten met justitie verlopen via de advocaat. De advocaat zal informatie geven over het verloop van een strafzitting, en wat het slachtoffer daarvan kan verwachten. Daarnaast stelt de advocaat - in samenspraak met het slachtoffer - de vordering tot schadevergoeding op. In het geval het slachtoffer gebruik wenst te maken van het spreekrecht, kan de advocaat daarbij behulpzaam zijn.